فصلنامه نفس
سال هشتم شماره 3 (پاییز 1400)

همه گیری جهانی کوید 19 و فاصله گذاری اجتماعی متعاقب آن منجر به تغییرات فراوانی در مدیریت نغذیه نوزادان با شیر مادر شد و شیردهی مستقیم مادران مبتلا به کوید به نوزادانشان با تردیدهایی مواجه شد. برخی از پروتکل ها جداسازی مادر مبتلا از نوزاد خود را پیشنهاد دادند . در حالی که برخی دیگر شیردهی مادرمبتلا به نوزادش را با رعایت احتیاطات بهداشتی ایمن می دانستند. با نظر به اینکه شیردهی باعث بهبود ارتباط عاطفی مادر و نوزاد و افزایش کیفیت شیردهی و کاهش استرس مادر می شود و در سلامت مادر و نوزاد نیز نقش اثبات شده ای دارد فهم تاثیرات همه گیری بر روی توانایی شیردهی مادران مبتلا بسیار اهمیت دارد. در مطالعات انجام شده مشخص شد که در بسیاری از مادران موانع بیشماری ناشی از فاصله گذاری همه گیری ایجاد شده است و حتی در مواردی منجر به توقف شیردهی علیرغم تمایل مادر شده است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) تماس مادر و نوزاد و شروع شیردهی را بلافاصله بعد از تولد پیشنهاد می کند. علیرغم اینکه بسیاری کشورها از شیوه نامه های WHO  پیروی می کنند، سایر کشورها سیاست های کنترل و پیشگیری ازعفونت را به صورت جداسازی مادر و نوزاد پس از زایمان و محدود کردن شیردهی مستقیم و یا تدارک استفاده از شیر دوشیده شده مادر اجرا می کنند. بر اساس داده های حاصل از مطالعات کوید 19 مشخص شده که دوره بیماری در اطفال خفیف تراست هرچند احتمال بالقوه بیماری شدید در نوزادان وجود دارد. آنچه واضح است جداساری مادر و نوزاد آسیب های جبران ناپذیری از جمله قطع شیردهی و کاهش ایمنی نوزاد در برابر بیماری های عفونی را در پی دارد و حتی می تواند باعث جایگزینی شیرمادر یا سایر موارد شود ضمن اینکه جداسازی کاهش مواجهه با ویروس طی بستری در بیمارستان و پس از ترخیص را تضمین نمی کند. درمجموع سیاست های محافظه کارانه برای مادران مبتلا و نوزادانشان ممکن است باعث ازیاد بیماری های قابل پیشگیری در نوزادان گردد. با توجه به آنچه گفته شد در این مقاله مطالعات انجام شده در زمینه فواید و مضرات شیردهی مادران مبتلا مورد بررسی قرار گرفت و توصیه می شود با توجه به مزایای تغذیه با شیر مادر ، با رعایت پروتکل های بهداشتی شیردهی ادامه یابد.

یکی از مهم ترین پیامدهای اختلالات روان‌شناختی تاثیر آن بر روی عملکرد سیستم ایمنی[1] بدن است. سیستم ایمنی بعد از مواجه شدن بدن با آسیب بافتی یا عفونت میکروبی واکنش نشان می‌‌دهد و شروع به کار می‌کند. هدف این پژوهش ،اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود انعطاف پذیری روانشناختی ، افسردگی و اضطراب کرونا در بیماران دارای نقص ایمنی با دریافت واکسن بود. این پژوهش از جمله طرح های نیمه تجربی با دوگروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مبتلایان به ویروس نقص ایمنی بود که در بازه زمانی خرداد تا مهر1400 به مرکز بیماری های رفتاری تهران مراجعه کردند. از جامعه مذکور، تعداد 40 نفربا توجه به حجم جامعه انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه گواه و آزمایش (هر گروه 20 نفر)جایگزین شدند. داده ها با استفاده از آزمون کولموگروفاسمیرنف و تحلیل کوواریانس وازطریق نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. نتایج نشان دادکه درمان پذیرش و تعهد بربهبود انعطاف پذیری روانشناختی ،اضطراب کرونا وافسردگی  بیماران دارای نقص سیستم ایمنی اثربخش بوده است.

سفره خانه ها و کافه های عرضه قلیان و سیگار از جمله مکان هایی هستند که هوای داخل آن دارای غلظت بالایی از آلاینده های مختلف است (1) در حالی که مطالعات مختلف نشان می دهند که قلیان و دود سیگار حاوی مقدار قابل توجهی فلزات سنگین هستند. این مطالعه با هدف پایش بیولوژیکی سطح فلزات سنگین در نمونه های ادرار کارگران کافه ها و ارتباط آن با عملکرد ریه و علایم تنفسی آنها در شهر تهران طراحی شده است.

لیست کافه های تهران فراهم شد و بر اساس مصرف و عدم مصرف قلیان/ سیگار به ترتیب به (NSC) - (CSC) - (WPC) تقسیم شدند. سپس 10 کافه به طور تصادفی از هر گروه انتخاب شد. نمونه گیری پس از توضیح اهداف مطالعه و کسب رضایت از مدیر و کارکنانش انجام شد. چک لیستی از اطلاعات دموگرافیک و سابقه مصرف سیگار تکمیل شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

96 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر گروه 32 نفر شامل کافه های قلیان (WPC)، کافه های سیگار (CSC) و کافه های غیرسیگاری (NSC) وجود داشت. همه افراد مورد مطالعه مذکر بودند. آنها شش روز در هفته روزانه حدود 10 ساعت در کافه کار می کردند. غلظت فلزات سنگین در گروه های قلیان و سیگار به طور معنی داری بیشتر بود و شاخص های تنفسی در این گروه ها به طور معنی داری کمتر از گروه غیرسیگاری بود.

قرار گرفتن در معرض دود سیگار سطح ادرار فلزات سنگین را افزایش می دهد و ظرفیت تنفسی افراد را کاهش می دهد که این امر می تواند در آینده بسیار بیماری زا باشد. اطلاع رسانی جامع در مورد حقوق بشر باید در این زمینه ارایه شود و ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی باید به درستی اجرا شود.

با توجه به شیوع بالای بیماری های قلبی-عروقی و وجود مشکلات روانی و جسمانی در این بیماران و تشدید این چالش ها در دوره همه گیری ویروس کرونا، اجرای مداخلات مناسب در این زمینه ضروری است؛ بنابراین این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش ذهن آگاهی بر ابعاد روانشناختی بیماران قلبی-عروقی صورت گرفت.

پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و روش آن به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه بیماران قلبی-عروقی مراجعه کننده به بیمارستان قلبی شهید رجایی و بیمارستان شریعتی شهرستان کرج در سال 1400در دوره شیوع ویروس کرونا بوده است. حجم نمونه 30 نفر از بیماران قلبی-عروقی که به شیوه ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی(به تعداد مساوی) در گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. سپس به منظور ارزیابی رضایت از زندگی، بهزیستی فاعلی و خلق مثبت از پرسشنامه شادکامی آکسفورد OHI استفاده گردیده است. در مرحله بعد جلسات ذهن آگاهی مبتنی بر پروتکل ون سون و همکاران 2011 در قالب 10 جلسه ی 90 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش ارایه گردید. پس از پایان آموزش نیز بار دیگر آزمون شادکامی آکسفورد OHI برای هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS 22 پردازش شد.

نتایج حاصل از یافته های تحلیل کواریانس چند متغیره نشان دادند که آموزش ذهن آگاهی در بهبود ابعاد روانشناختی در بیماران قلبی-عروقی در ایام کرونا موثر بوده است و از نظر رضایت از زندگی، خلق مثبت و بهزیستی فاعلی در مرحله پس آزمون بین گروه ها تفاوت معناداری دیده میشود. بدین ترتیب فرضیه پژوهش مورد تایید قرار گرفتند.

بنابراین ذهن آگاهی می تواند ابعاد روانشناختی بیماران قلبی-عروقی را در ایام کرونا بهبود بخشد و رضایت از زندگی ، بهزیستی فاعلی و خلق مثبت در آنها را افزایش دهد.

نارسایی قلبی یک سندرم بالینی است که منجر به اختلال در پر شدن بطن یا خروج خون از قلب می شود. تا 40 درصد از بیماران نارسایی قلبی، همزمان دیابت نوع 2 دارند و نسبت مشابهی، با اختلال تحمل گلوکز تظاهر می کنند که هر دو باعث افزایش مرگ و میر می شوند. مهارکننده‌های ناقل سدیم-گلوکز-2 ، دسته جدیدی از داروهای کاهنده ی قند خون هستند که توانایی خود را در بیماران در معرض خطر و مبتلا به دیابت نوع 2 ثابت کرده‌اند.

مطالعات زیادی اثر این دسته ی دارویی بر کاهش حوادث قلبی و بستری شدن در بیمارستان به دلیل نارسایی قلبی را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و بیماری عروقی آترواسکلروتیک همزمان، بیماران دیابتیک با عوامل خطر متعدد قلبی یا بیماران نفروپاتی دیابتی بررسی کردند.

این مطالعه ی مروری نشان می دهد که در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و خطر حوادث قلبی عروقی بالا، امپاگلیفلوزین، علاوه بر مراقبت استاندارد، بستری شدن در بیمارستان ناشی از نارسایی قلبی و مرگ ناشی از حوادث قلبی عروقی را کاهش می دهد.

بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) با ماندگاری و التهاب بیش از حد ، ضایعات آلویولار، کاهش سریع در عملکرد ریه و محدودیت جریان هوا مشخص می شود. miRNA های متعددی نقش مهمی در تنظیم فرآیندهای التهابی مانند COPD دارند. در این مطالعه به بررسی بیان متفاوت miR-146 در خون محیطی بیماران COPD نسبت به افراد سالم پرداختیم.

در این مطالعه توصیفی-مقطعی تعداد 30 نمونه خون محیطی بیماران مبتلا به COPD و 30 نمونه خون سالم انتخاب که این 2 گروه از لحاظ متغییر زمینه های سن با هم مطابقت داشتند و تست Real TimePCRجهت سنجش میزان تغییرات بیان miR-146 انجام شد.

در این مطالعه از نظر بیومارکر miR-146 درخون محیطی گروه افراد بیمار در 17 نفر از 30 نفر مثبت بود و در گروه افراد سالم 4 نفر از 30 نفر بود. با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق میزان miR-146 در افراد مبتلا به COPD نسبت به افراد سالم افزایش بیان داشته است.

تشخیص و درمان های مبتنی بر میکرو RNA ممکن است یک استراتژی مفید برای بهبود بیماری آسم وCOPD باشد بعلاوه با توجه به اهمیت COPD در سالهای اخیر مطالعه و عوامل تاثیر گذار در بیماری حایز اهمیت میباشد. پیشنهاد می شود مطالعه ای مشابه با ابعاد و حجم نمونه وسیع انجام شود و همچنین عوامل دخیل دیگر نیز بررسی شود تا بتوان به رویکردهای درمانی خاص و پرداخت هزینه های غیر ضروری و از بستری شدن های طولانی مدت اجتناب شود.

بیماری های دستگاه تنفسی یکی از علت‌های اصلی بار بیماری و مرگ در جهان و ایران است. در این پژوهش به مطالعه جامع مرگ ناشی از بیماری دستگاه تنفسی در کشور ایران در دوره زمانی 1390 تا 1397 بر اساس متغیرهای جمعیت‌شناختی پرداخته شده است.

تحقیق حاضر بر اساس تحلیل ثانویه داده‌های علت مرگ و جمعیت انجام شده است. داده‌های علت مرگ بر اساس طبقه‌بندی بین المللی بیماری ها (ICD10) از نظام ثبت جاری مرگ سازمان ثبت‌احوال کشور در طی سال‌های 1390 تا 1397 استخراج شده و گروه مرگ ناشی از بیماری دستگاه تنفسی از آن جدا گردیده است. داده های جمعیت از سرشماری های 1390 و 1395 گرفته شده و سایر سال‌های منفرد از طریق درون‌یابی و برون‌یابی استخراج شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم‌افزارهای Excel, GIS و شاخص های درصد، میزان و نسبت جنسی استفاده شده است.

به طور متوسط سالانه 34 مرگ ناشی از بیماری دستگاه تنفسی به‌ازای هر 100000 نفر جمعیت وجود دارد. فوت ناشی از این بیماری به‌سرعت در حال افزایش و در طی 7 سال بیش از یک‌سوم (36 درصد) افزایش یافته است. میزان مرگ ناشی از این بیماری در بین مردان بیشتر از زنان بوده و سرعت افزایش نیز در مردان بیشتر است. مرگ به علت این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد به‌ویژه از گروه سنی 75 ساله به بالا کشندگی این بیماری افزایش می یابد.

گذار اپیدمیولوژیک در کشور ایران طی شده و بروز بیماری‌های غیرعفونی و غیر واگیر در کشور افزایش‌یافته است. بالا بودن مرگ ناشی از بیماری تنفسی در کشور و افزایش بیش از سی‌درصدی آن نیازمند توجه بیش‌ازپیش به این بیماری است. این بیماری و مرگ های ناشی از آن بر حسب سن و جنس و استان محل سکونت متفاوت می باشد؛ ازاین‌جهت برای کاهش و کنترل این بیماری و مرگ های حاصل از آن نیازمند برنامه ریزی ویژه سن، جنس و استان است.